سوره ای که دو بار نازل شد!

سوره ای که دو بار نازل شد!

درباره ی سوره مبارکه حمد

سر آغاز گفتار نام خداست

که رحمتگر و مهربان خلق راست

ستـایــش بــود ویــژه کـــردگــار که بـر عالمین است پروردگار

که بخشنده و مهربان است نیز بـــود صـاحب عـرصه رستخیز

تـو را می پـرستیم تنـها و بـس نــداریـم یـاور به غـیـر تـو کس

بشو هـادی مـا بـه راه درسـت ره آنـکـه مـنـعم زنعمات توست

نه آنان که خشمت بر ایشان رواست نـه آنها که هستند گمـره ز راست

(ترجمه منظوم سوره حمد توسط امید مجد)

-------------------------------------------------------------------------------------------

امام صادق(علیه السلام) مى‏فرماید: اگر سوره حمد هفتاد مرتبه به شخص مرده‏اى خوانده شده، و خداوند متعال روح او را به بدنش برگرداند، عجبى در این امر نباشد.

--------------------------------------------------------------------------

از امام محمدباقر(علیه السلام) نقل مى‏کنند که: اگر کسى را سوره حمد بهبودى و عافیت نبخشد، چیزى او را بهبودى نخواهد بخشید.

--------------------------------------------------------------------------

عوامل اختلاف قرائت ها

 عوامل اختلاف درقرآن به دوران صحابه، پس از وفات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) باز می گردد در آن زمان، صحابه بر سر جمع و نظم و تالیف قرآن اختلاف کردند وهمین امر سبب شد که گاه و بی گاه بر سر قرائت قرآن میان قاریان اختلافی پدید آیدهر گروه قرائت خویش را بر دیگران ترجیح می داد و به دنبال آن گفت وگوها و بگومگوها به وجود می آمد و گاه کار به منازعه می کشید. این اختلافات موجب شد تا در عهد عثمان مصحف واحدی تهیه شود و از روی آن نسخه های متعدد و متحدالشکلی تهیه گردیده، به مراکز مهم کشور اسلامی فرستاده شود البته اختلافاتی میان این نسخه ها که می بایست کاملا متحد باشند، یافت شد که بعدا مایه برخی اختلاف قرائات گردید در زیر به برخی از این اختلافات اشاره می شود:

(بقره/ 132): و اوصی بها ابراهیم ـ و وصی بها ابراهیم. 

(مائده /54 ): من یرتدد منکم عن دینه ـ من یرتد منکم عن دینه. 

(اعراف/ 141): و اذ انجاکم من آل فرعون ـ و اذ انجیناکم من آل فرعون.

(اسرا /93 ) : قال سبحان ربی ـ قل سبحان ربی. 

آیات مکی و مدنی و معیار فوائد آنها

 معیار مکى و مدنى بودن آیات، بنابر قول مشهور بیشتر مفسران معتقدند: معیار مکى یا مدنى بودن، زمان هجرت پیامبراکرم(ص) از مکه به مدینه است. هر سوره اى که پیش از هجرت نازل شده، مکى و هر سوره اى که پس از هجرت نازل شده، مدنى به شمار مى رود; چه در مکه نازل شده باشد و چه در مدینه; مانند: آیه 3 سوره مائده: (الیَومَ یئِسَ الَّذینَ کَفَروا مِن دینِکُم فَلا تَخشَوهُم واخشَونِ الیَومَ اَکمَلتُ لَکُم دینَکُم ...)  که در مدینه نازل نشد; بلکه در غدیر خم (در حجة الوداع) بر پیامبر(ص) نازل شد; ولى از آیات مدنى محسوب مى شود; چرا که بعد از هجرت نازل شد. در نتیجه، بر اساس نظریه یاد شده، 86 سوره قرآن مکى و 28 سوره مدنى است.